Schoolleider in opleiding

De carrière van Esmaa begon in een heel andere sector. Na haar opleiding Communicatie rolde ze de bankwereld in. Daar deed ze flink wat ervaring op in verschillende commerciële en leidinggevende functies, maar toch voelde ze dat daar haar toekomst niet lag. Het onderwijs lonkte. Dus zegde ze tien jaar geleden haar baan op en meldde zij zich bij een onderwijsbestuur in Rotterdam.

“Eigenlijk zou je mij een van de eerste zij-instromers kunnen noemen. Overdag werkte ik als onderwijsassistent en in de avonduren haalde ik mijn pabo-diploma. Het voordeel daarvan was dat ik inkomsten had en tegelijkertijd kon wennen aan het vak. Ik werkte als vervanger en daardoor heb ik in de periode tot aan mijn diploma veel verschillende scholen gezien. Daarna heb ik voor veel verschillende groepen gestaan, van groep 1 tot en met groep 8. In mijn jaar voor groep 8 heb ik wel even gedacht: ga ik dit echt doen? Lesgeven aan die groep is echt een vak apart. Dit was ook nog eens op een van de moeilijkste scholen van Rotterdam. Ik had daar toen de handvatten nog niet voor. Maar ik ben blij dat ik ben doorgegaan. Met vallen en opstaan, en met een hart voor het onderwijs en voor het kind.”

Van basisbekwaam naar vakbekwaam

Esmaa groeide steeds verder binnen het onderwijs. Al snel was ze niet alleen leerkracht, maar ook bouwcoördinator en leerteamvoorzitter. Ze merkte dat ze een leidinggevende rol ook weer meer ging overwegen. “Ik had ervaring met leiderschap in de bankwereld, met coachen en sales. Waarom zou ik die ervaring niet met mijn werk in het onderwijs combineren?”

Ze besloot om de post-bachelor Basisbekwaam Schoolleider te gaan doen. Die rondde ze af bij haar vorige werkgever. Dit jaar ging ze bij Primo aan de slag met het vervolg: de opleiding Vakbekwaam Schoolleider. Over een paar maanden heeft ze ook dat diploma op zak.

“Ik ben nog altijd blij dat ik mijn ambities heb gevolgd. En dat ook nog deze mooie kans bij Primo op De Singel mijn pad kwam. Primo creëerde de ruimte voor mij om echt dingen te gaan doen.”

Aan de slag!

Esmaa staat nu twee dagen voor de klas in groep 5 van De Singel. De overige drie dagen besteedt ze aan haar opleiding. Dat doet ze twee dagen in de praktijk, waar ze zich als lid van het MT onder andere bezighoudt met de visie van de school, de visie op burgerschap en met het begeleiden en coachen van collega’s. Op de derde dag dompelt ze zich onder in kennis, theorie en literatuur. Dat doet ze samen met andere schoolleiders in opleiding. Ze worden daarin begeleid door Academica, een opleidingsinstituut uit Amsterdam waar Primo mee samenwerkt.

Vooral alle literatuur komt voor Esmaa als geroepen: “Die heb ik gemist. Ik kom van een bank, waar het draait om feiten, data en analyse. Eenmaal in het onderwijs merkte ik dat ik dingen soms moeilijk kon plaatsen. Leuk die Cito-resultaten, maar wat zegt dat over wat we dagelijks doen? Is wat we doen wel goed genoeg? Mijn onderbuikgevoel zei dat er meer achter moest zitten. Inmiddels weet ik dat dat gevoel klopte. Dat je door een koppeling te maken tussen praktijk, onderzoek en literatuur nog beter onderwijs kunt aanbieden. Toen ik daarachter kwam, gaf me dat zoveel energie. Dit is het bewijs, je kunt die koppeling maken! Dit is wat ik wil!”

Nieuw schooljaar, nieuwe uitdaging

Met ingang van het volgende schooljaar stopt Esmaa met het lesgeven en gaat zij zich fulltime richten op het schoolleiderschap. Dat doet ze dan deels op De Singel en deels op een andere Primo-school. “Ik vind dat niet spannend, ik zie het als een uitdaging. Ervaring baart kunst. En als je niet weet hoe je iets moet doen maar je doet het toch, dan geeft dat weer nieuwe energie. Ik kom er wel, ik blijf gewoon mijzelf.”

Esmaa ziet het bouwen aan duurzame relaties met je team als een van de belangrijkste aspecten van het schoolleiderschap. Daar zal ze zelf dan ook veel aandacht voor hebben. “Ik neem mee wat ik heb geleerd uit de boeken en ga het team helpen in haar behoeften. Ik ga luisteren, gesprekken voeren, vragen stellen…

Bij kinderen trekt de leerkracht de kar, maar als schoolleider ben jij de verbindende factor. Je werkt samen met de leerkrachten aan goed onderwijs. Geïnteresseerd zijn in je leerkrachten is 50% van het vak. Maak ruimte om leerkrachten te leren kennen en weet waar zij energie van krijgen. Blijf met ze in contact en wees daarbij kwetsbaar. Zeg het dus ook als je het een keertje niet weet. Jij bent een rolmodel. Daarom is zelfreflectie voor schoolleiders ook zo belangrijk.

Leerkrachten staan met heel hun hart, ziel, passie voor de klas. Daardoor zijn ze ook vaak perfectionistisch, ze willen het beste voor hun leerlingen en kijken vooral naar wat er beter kan. Maar soms moet je ze uit die tunnel halen en ze helpen om op een andere manier te kijken. Ik zie snel wat mensen kunnen. Daar bouw ik op door, door ze het vertrouwen te geven dat ze het volgende dan ook kunnen. Iemand beschreef mij eens als een cheerleader. Die zei: ‘jij gelooft nog meer in mij dan ik in mijzelf.’”

Ruimte om te doen

Zelf kan Esmaa voorlopig ook nog vertrouwen op genoeg begeleiding en intervisie.

“Inge Werneke, directeur van De Singel, blijft mij voorlopig begeleiden. Daar ben ik heel blij mee, want ook als schoolleider loop je tegen dingen aan en weet je soms niet meteen hoe je iets moet aanpakken. Nu hebben Inge en ik nog wekelijks gesprekken, volgend jaar wordt dat een keer per twee weken. Ik krijg van haar nog meer ruimte om het gewoon te gaan doen. Dat waardeer ik.

Het voelt wel gek dat het lesgeven na dit schooljaar voorlopig voorbij is. Ik merk dat ik toe ben aan een volgende stap, maar aan de andere kant denk ik: o, de klas uit… dat betekent loslaten en dat is ook wel verdrietig. Maar het gevoel dat ik straks voor de leerkrachten van een school kan doen wat ik nu voor de leerlingen in mijn klas doe,  dat maakt veel goed. En als leerkrachten zich goed voelen, straalt dat door naar de leerlingen. Dat ik als schoolleider op die manier dus nog meer leerlingen kan bedienen, is een mooie bijkomstigheid.”

Jij doet ertoe

Tot slot nog een belangrijke vraag: in hoeverre heeft Esmaa alles wat zij belangrijk vindt zelf ervaren in dit eerste jaar bij Primo?

“Voordat ik de keuze maakte om bij Primo te gaan werken, heb ik meerdere gesprekken gevoerd. In al die gesprekken had ik het idee dat ik echt werd gezien. De Primo-slogan is ‘Je doet ertoe’ en zo voelt het ook echt voor mij. Ik werd hier niet gezien als opvulling voor een gat in het lerarentekort.

Mijn eerste gesprek was met Marielle van der Schoor, directeur van basisschool Het Windas. Mijn tweede gesprek was met Liza Sloot, hoofd P&O en Peter Jonkers, directeur-bestuurder van Primo. Zij waren heel open en transparant over waar Primo naartoe werkt, maar ook over waar ze nog niet zijn. Dat vond ik fijn, want daardoor wist ik waar ik instapte. Ik had het gevoel dat ik helemaal mezelf mocht zijn. Peter Jonkers gaf mij ook het vertrouwen dat er bij Primo nog genoeg mogelijkheden zijn naast het lesgeven. Zeker voor de nieuwe generatie leerkrachten is zo’n hybride vorm aantrekkelijk. Bij Primo zijn ze erg bezig met hoe je nieuwe mensen binnen houdt en de huidige collega’s blijft inspireren. Dat vind ik belangrijk.

Na dat gesprek met Liza en Peter mocht ik spontaan op gesprek komen bij Inge op De Singel. Daar voelde het vanaf het allereerste moment als thuiskomen. Inge zei: ‘We weten nog niet hoe we het gaan doen, maar we gaan het doen!’ Gewoon alleen al dat ze ‘we’ zei in plaats van ‘ik’, dat vond ik zo fijn!

Ik mocht vanaf dag één Esmaa zijn. Ik was welkom als mens, niet alleen als Esmaa de leerkracht. Dat is een onderdeel van wie ik ben, maar daarnaast neem ik mijn privéleven mee, mijn bagage… Die holistische benadering ervaar ik als het meest positief bij Primo en De Singel. Dat is iets wat ik zelf ook wil overdragen aan anderen.”