Samen werken aan kwaliteit

Als je op De Singel de klassen inkijkt, zie je op alle tafeltjes witte schrijfbordjes liggen. Tijdens de les gebruiken de kinderen de bordjes om antwoord te geven op vragen van de leerkracht. Ook voor Vincent, leerkracht in groep 8, is het inmiddels een gewoonte om op deze manier te toetsen of de lesstof op de juiste manier bij de kinderen aankomt. Is dat niet het geval, dan kan hij direct bijsturen. En dat werkt.

De wisbordjes maken deel uit van het formatief werken op De Singel. Een werkwijze die indirect voortkomt uit een onderzoeksvraag van het leerteam van Vincent. Wat als je een les geeft en je denkt zelf: nou dit gaat best aardig. Hoe toets je dan of dat wat je de kinderen probeert te leren ook echt bij ze aankomt? Dat is het leerteam gaan onderzoeken. Eén van de oplossingen was formatief werken, dat bleek zo effectief dat het inmiddels is verankerd in de werkwijze van de school.

“En dat is tof,” aldus Vincent. “Het doel van de professionele leergemeenschap is samen leren, van elkaar leren en zo het onderwijs de kwaliteit te geven die kinderen nodig hebben. Als je ergens tegenaan loopt, ga je met jouw leerteam op zoek naar oplossingen. Daarbij baseer je je op kennis uit de theorie. Dat betekent dat er dus niet ‘uit de heup’ een oplossing wordt gezocht en gevonden, maar dat je gericht op zoek gaat naar wetenschappelijk onderzoek en methoden die werken. Die deel je met elkaar en je probeert ze uit. Als de theorie in de praktijk op andere scholen werkt, waarom zou je dan toch eerst je eigen ding gaan proberen?”

Hier word ik blij van!

“De term ‘professionele leergemeenschap’ klinkt als ongrijpbaar en hocuspocus, dat is zo jammer. In dit geval maakt onbekend, onbemind. Eigenlijk is het enige wat je met elkaar doet, werken aan de beste kwaliteit van het onderwijs, zodat je kinderen de beste kansen kunt bieden voor de toekomst.

De focus ligt op het lesgeven, daardoor heb je als leerkracht het gevoel dat je bezig bent met dat waarvoor je de pabo bent gaan doen: je vindt het een uitdaging om kinderen iets te leren. Sinds we het met collega’s meer over de inhoud hebben, heb ik meer plezier in mijn werk. Ik kom tot nieuwe inzichten, doe succeservaringen op en denk vaker: dit is ongelofelijk tof! En dan is wat je aan het doen bent ook nog theoretisch onderlegd, daar word ik blij van!”

Het is wennen

De professionele leergemeenschap is een omslag. Alleen al het raadplegen van theoretische bronnen is wennen. Vincent: “Het vraagt ook om afspraken: bijvoorbeeld dat je het echt alleen hebt over inhoud en dus niet meer over hoe laat de bus voor de excursie vertrekt. In het verleden konden we daar onnodig lang over praten, nu blijkt dat je dat ook snel onderling op de gang kunt afstemmen.

Er vindt daarnaast een verandering in de cultuur plaats. Het geven en krijgen van feedback wordt belangrijk. Dat kan spannend zijn, maar het doel van die feedback is enkel dat het je moet helpen om een betere leerkracht te worden. Je moet niet denken dat het op de man wordt gespeeld. “Feedback is een vorm van betrokkenheid.”

Zet de leerkracht in zijn kracht

Nog niet alle scholen werken met de professionele leergemeenschap, maar dat kan volgens Vincent niet lang meer duren: “Ik geloof dat dit de manier is waarop scholen zich kunnen blijven ontwikkelen en verdiepen. Wanneer je als leerkracht onderdeel bent van het te maken beleid, kom je in je kracht te staan en dat motiveert.

Als je met elkaar tot de conclusie komt dat je wilt werken aan de kwaliteit van het onderwijs, dan geeft dat energie. Heb vertrouwen in elkaar, in dat het goed is. Hou je aan de afspraken die je met elkaar hebt gemaakt. En geeft het niet meteen het resultaat dat je wil, geef dan niet meteen op. Anderhalf jaar geleden wisten wij dit ook allemaal nog niet.”

Wat is een professionele leergemeenschap?
Een professionele leergemeenschap is een groep mensen met een gezamenlijk doel die functioneert in een lerende structuur.